Hava Kirliliği ve COVID-19 Virüsü İlişkisi

“Hava kirliliği ile 2019 yılının son ayları itibariyle tüm dünya genelinde etkisini gösteren COVID-19 virüsünün ilişkisi hakkında yapılan çalışmalar Enerji ve Temiz Hava Araştırmaları Merkezi (CREA) tarafından derlenmiştir.

Hava kirliliği, COVID-19’un daha ciddi seyretmesi ve ölümcül olmasına yol açan diyabet, akciğer hastalıkları, astım, kalp hastalıkları ve kanser gibi önceden var olan sağlık sorunlarını artırıyor. Bu sağlık sorunları, COVID-19 virüsünden enfekte olmuş hastaların hastaneye yatış oranlarını ve ölüm riskini önemli ölçüde arttırıyor. Milyonlarca insan, geçmişte hava kirliliğine maruz kalmaları nedeniyle kronik hastalıklar ve sakatlıklar yaşıyor ya da kemoterapi gibi tedaviler görüyor. Bu durum, onları COVID-19’a karşı daha savunmasız hale getiriyor. Enfeksiyon riski, hava kirliliğinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisiyle artabilir. Bunun yanı sıra enfekte kişilerde solunum semptomları hava kirliliği nedeniyle kötüleşebilir. Bu ilişki genel solunum yolu enfeksiyonları için kanıtlanmıştır, ancak henüz COVID-19 özelinde doğrulanmamıştır.”

“Hava kirliliği, COVID-19’un etkilerinin daha ciddi ve ölümcül seyretmesi yol açan kronik sağlık sorunlarını artırır.”

Dünya genelinde, geçmişte ve günümüzde hava kirliliğine maruz kalan bölgelerde, COVID-19 salgınının yayılımı ve etkileri artıyor. Hava kirliliği, COVID-19’un daha ciddi seyretmesi ve ölümcül olmasına yol açan diyabet, akciğer hastalıkları, astım, kalp hastalıkları ve kanser gibi önceden var olan sağlık sorunlarını artırıyor. Bu sağlık sorunları, COVID-19 virüsünden enfekte olmuş hastaların hastaneye yatış oranlarını ve ölüm riskini önemli ölçüde artırıyor. Milyonlarca insan, geçmişte hava kirliliğine maruz kalmaları nedeniyle kronik hastalıklar ve sakatlıklar yaşıyor ya da kemoterapi gibi tedaviler görüyor. Bu durum, onları COVID-19’a karşı daha savunmasız hale getiriyor. Enfeksiyon riski, hava kirliliğinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisiyle artabilir. Bunun yanı sıra enfekte kişilerde solunum semptomları hava kirliliği nedeniyle kötüleşebilir. Bu ilişki genel solunum yolu enfeksiyonları için kanıtlandı, ancak henüz COVID-19 özelinde doğrulanmadı.

COVID-19’un yeni bir hastalık olması sebebiyle konuyla ilgili birçok belirsizlik veya bilinmeyen bulunuyor. Ancak CREA, mevcut bilgiler uyarınca şu noktalara değiniyor:

• Yüksek seviyedeki hava kirliliği, vücudun hava yoluyla taşınan virüslere karşı doğal savunmasını etkiliyor ve insanların viral hastalıklara yakalanma olasılığını artırıyor. Bu durumun COVID-19 için de geçerli olduğu tahmin ediliyor. Bu da hava kirliliğine maruz kalmanın hastalığın yayılımında etkili olduğuna işaret ediyor.

• Hava kirliliğine maruz kalmak, insanların COVID-19 virüsü nedeniyle hastalanma olasılığını artıran, yoğun bakım ve solunum cihazı gerektiren ve bazı durumlarda ölümle sonuçlanabilen birçok kronik hastalığın oluşmasında önemli bir risk faktörü. Çok sayıda bilimsel araştırma, dünya çapında kronik solunum hastalıkları, kalp hastalıkları, astım ve diyabet gibi birçok kronik hastalığın önemli bir kısmının hava kirliliğiyle ilişkilendirilebildiğini gösteriyor. Bu da geçmişte uzun dönemli hava kirliliğine maruz kalmış olmanın, bugün ölüm vakalarını artırdığı ve küresel ölçekte sağlık sistemleri üzerinde oluşan baskıya katkıda bulunduğu anlamına geliyor.

• Birçok solunum yolu enfeksiyonunda, enfekte kişilerin hava kirliliğine maruz kalmasının, semptomlarını kötüleştirebildiği ve hastaneye yatış ve ölüm riskini artırabildiği biliniyor. Benzer etki COVID-19 hastaları için geçerli olsa da, güncel duruma yönelik çalışmalar henüz doğrulanmadı. Mevcut bilgi, virüse karşı alınan önlemler sayesinde hava kirliliğinde yaşanan azalmaya rağmen, dünyanın birçok bölgesinde tehlike arz eden hava kirliliği seviyelerinin, COVID-19 kaynaklı vakaların ve ölümlerin sayısını artırdığına işaret ediyor. Mevcut hava kirliliğinin, birçok hastalığa neden olduğu, hastalıkların etkilerini artırarak tıbbi bakım ihtiyacı doğurduğu ve sağlık sistemleri üzerindeki baskıyı artırdığı kesin olarak biliniyor.

Hava kirliliği, alt solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan ölümlerin temel nedeni olarak gösteriliyor. Küresel ölçekte, alt solunum yolu enfeksiyonu kaynaklı her altı ölümden birinin PM 2.5 hava kirliliğine bağlı olduğu ve yılda yaklaşık 400.000 ölümle sonuçlandığı belirtiliyor.

HAVA KİRLİLİĞİ VE KRONİK HASTALIKLAR

Yüksek hava kirliliği seviyelerinin, virüslerin enfekte etme oranında ve yayılımınında kolaylaştırıcı rol üstlendiğini gösteren çok sayıda çalışma bulunuyor. ABD’de 100.000’den fazla hastayı kapsayan önemli bir çalışma, PM2.5 kaynaklı hava kirliliğindeki kısa süreli ani artışların hem çocuklarda hem de yetişkinlerde tıbbi bakım gerektiren akut alt solunum yolu enfeksiyonlarını arttırdığını gösteriyor. Bilimsel literatürde bu ilişkiyi bulamamış çalışma örnekleri de bulunuyor, o sebeple virüsün türü veya nüfusun demografisi gibi etkenlere bağlı değişkenlik olabileceğini unutmamak gerek. Hava kirliliğini virüs bulaşmasına ve enfeksiyon olasılığına bağlayabilecek mekanizmalar arasında; kirliliğin solunum yollarına ve epitelyal hücre bariyerlerine verdiği hasar ve hava kirliliğinin virüs damlacıklarının bağlanmasını ve havada taşınmasını sağlayan bir nevi “yoğunlaşma çekirdeği” olarak görev yapması sayılıyor90. Bu mekanizmalara dair ilk deneysel bulgular, kesin olmasa da, COVID-19’un birkaç saat boyunca havada asılı kalarak yaşayabileceğini gösteriyor. Çinli hastalar üzerinde gerçekleştirilen bir araştırma: Yoğun bakım veya solunum cihazı gerektiren ciddi semptomların ve ölüm riskinin; kronik solunum yolu hastalığı olan kişilerde %170, hipertansiyon veya diyabet hastalığı olan kişilerde %60, kanser hastalarında %250 ve yukarıda listelenen hastalıklardan herhangi birine sahip kişilerde %80 arttığını gösteriyor. Küresel ölçekte hava kirliliği, diyabet kaynaklı hastalık yükünün yaklaşık %18’inden, akciğer kanserinin %14’ünden, kronik obstrüktif akciğer hastalıklarının %34’ünden, iskemik kalp hastalıklarının %11’inden ve inmelerin %7’sinden sorumludur.

PARTİKÜL MADDE VE VİRÜS YAYILIMI

Atmosferdeki partikül madde oranı, virüslerin ve diğer kirleticilerin yayılım hızının artışıyla ilişkilendiriliyor. Partikül madde, virüslerin tutunabildiği veya yapışabildiği bir taşıyıcı işlevi görüyor. Bununla birlikte COVID-19 salgınında, damlacıkların veya aerosollerin virüsün havadan bulaşmasına etkisi belirsizliğini koruyor.

 

------------------------- İngilizce Versiyonu / English Version-------------------------

 

RELATION OF AIR POLLUTION AND COVID-19 VIRUS

“Studies on the relationship between air pollution and the COVID-19 virus, which has been effective worldwide as of the last months of 2019, were compiled by the Center for Energy and Clean Air Research (CREA )84. Air pollution increases pre-existing health problems such as diabetes, lung diseases, asthma, heart diseases and cancer, which cause COVID-19 to be more severe and fatal. These health problems significantly increase the hospitalization rates and risk of death of patients infected with the COVID-19 virus. Millions of people suffer from chronic illnesses and disabilities due to past exposure to air pollution, or receive treatments such as chemotherapy. This makes them more vulnerable to COVID-19. The risk of infection may increase due to the impact of air pollution on the immune system. In addition, respiratory symptoms in infected people may worsen due to air pollution. This relationship has been proven for common respiratory infections, but has not yet been confirmed specifically for COVID-19. "

"Air pollution increases chronic health problems that lead to a more serious and fatal course of the effects of COVID-19."

The spread and impacts of the COVID-19 outbreak are increasing worldwide, in regions exposed to air pollution in the past and today. Air pollution increases pre-existing health problems such as diabetes, lung diseases, asthma, heart diseases and cancer, which cause COVID-19 to be more severe and fatal. These health problems significantly increase the hospitalization rates and the risk of death of patients infected with the COVID-19 virus. Millions of people suffer from chronic illnesses and disabilities due to past exposure to air pollution, or receive treatments such as chemotherapy. This makes them more vulnerable to COVID-19. The risk of infection may increase due to the impact of air pollution on the immune system. In addition, respiratory symptoms in infected people may worsen due to air pollution. This association has been proven for common respiratory infections, but has not yet been confirmed specifically for COVID-19.

Since COVID-19 is a new disease, there are many uncertainties or unknowns on the subject. However, CREA makes the following points, based on available information:

• High levels of air pollution affect the body's natural defenses against airborne viruses and increase the likelihood of people contracting viral diseases. It is estimated that this situation is also valid for COVID-19. This indicates that exposure to air pollution is effective in the spread of the disease.

• Exposure to air pollution is an important risk factor for the development of many chronic diseases that increase the likelihood of people becoming ill due to the COVID-19 virus, require intensive care and respiratory equipment, and in some cases can result in death. Numerous scientific studies show that a significant portion of many chronic diseases worldwide, such as chronic respiratory diseases, heart disease, asthma and diabetes, can be associated with air pollution. This means that long-term exposure to air pollution in the past is increasing deaths today and contributing to the pressure on health systems on a global scale.

• It is known that in many respiratory tract infections, exposure of infected people to air pollution can worsen their symptoms and increase the risk of hospitalization and death. Although the similar effect applies to COVID-19 patients, studies on the current situation have not yet been confirmed. Current information indicates that despite the decrease in air pollution thanks to the measures taken against the virus, dangerous air pollution levels in many parts of the world increase the number of COVID-19-related cases and deaths. It is precisely known that current air pollution causes many diseases, increases the effects of diseases, causing the need for medical care and increasing the pressure on health systems.

Air pollution is cited as the main cause of death from lower respiratory tract infections. On a global scale, it is stated that one in six deaths from lower respiratory tract infection is due to PM 2.5 air pollution, resulting in approximately 400,000 deaths per year.

AIR POLLUTION AND CHRONIC DISEASES

There are many studies showing that high levels of air pollution play a role in facilitating the infection rate and spread of viruses. An important study involving more than 100,000 patients in the US shows that short-term spikes in PM2.5 air pollution increase acute lower respiratory tract infections that require medical care in both children and adults. There are also examples of studies in the scientific literature that have not found this relationship, so it should not be forgotten that there may be variability depending on factors such as the type of the virus or the demography of the population. Among the mechanisms that can link air pollution to virus contamination and the possibility of infection; The damage caused by the pollution to the respiratory tract and epithelial cell barriers and the air pollution are deemed to serve as a kind of "condensation nucleus" that allows virus droplets to bind and transport in the air90. Early experimental evidence on these mechanisms suggests that COVID-19, although not conclusive, can survive hovering in the air for several hours. A study of Chinese patients: Severe symptoms requiring intensive care or breathing apparatus and the risk of death It shows an increase of 170% in people with chronic respiratory disease, 60% in people with hypertension or diabetes, 250% in cancer patients, and 80% in people with any of the diseases listed above. On a global scale, air pollution is responsible for approximately 18% of diabetes-induced disease burden, 14% of lung cancer, 34% of chronic obstructive pulmonary diseases, 11% of ischemic heart diseases and 7% of strokes.

PARTICLE MATERIAL AND VIRUS SPREAD

The rate of particulate matter in the atmosphere is associated with the increase in the rate of spread of viruses and other pollutants. Particulate matter functions as a carrier to which viruses can hold or adhere. However, in the COVID-19 outbreak, the effect of droplets or aerosols on airborne transmission of the virus remains unclear.

 

Yazar: Gamze CİVELEK