Şehirleşme ile beraber kentlerdeki betonlaşma nedeniyle hava ile toprak ilişkisi kesilmekte ve yağmur suyunun toprağa ulaşması engellenmektedir.
Betonlaşan ve asfaltlaşan şehirler ısı adalarına dönüşmekte ve hava kirliliğini tetiklemektedir.
Isı adası, insan faaliyetleri nedeniyle çevresindeki kırsal alanlardan önemli ölçüde daha sıcak olan metropol alanlardır. Isı adası olan şehirlerde, daha fazla sis (smog) oluşur. Sis, hava kirliliğini tetikler ve halk sağlığını tehdit edici boyuta ulaşabilir.
Özellikle yaşlılarda ısı çarpmasına neden olabilir. Sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava olaylarını arttırabilir. Yaz aylarında ozon kirliliği oluşumu hızlanır ve hava kalitesi sınır değerlerin üzerine çıkabilir. Sağlık problemleri riski artar.
Atmosferik dengenin korunması ve canlı yaşamı için oldukça önem arz eden akiferlerin (yeraltı suları) beslenebilmesi için sürdürülebilir alternatif bir sistem arayan uzmanlar, su geçirimli beton ve asfalt geliştirmişlerdir.
Geçirimli beton ve asfalt, geleneksel yöntemden farklı olarak birbirine bağlı boşluklar içermektedir. Sadece iri agrega, özellikle de kırma taş kullanılmakta, ince agrega kullanılmamaktadır. Böylece geleneksel betona göre daha çok hava ve su geçirimliliği sağlanmaktadır. Özellikle, kaldırımlar ve yollar, düşük su geçitleri, otoparklar, tenis kortu, gürültü bariyerleri, su oyun alanları, şev stabilizasyonu, seralar, hidrolik yapılar vb. alanlarda kullanılmaktadır.
Su Geçirimli Beton ve Asfaltların Avantajları
Toprak suya kavuşur.
İklim değişikliği nedeniyle ani ve şiddetli yağışların su taşkınları oluşturma riski azaltılır.
Arıtılmış yağmur suyu emilerek verimli yağmur suyu yönetimi sağlanır.
Yüzeyde buz oluşumu engellenerek kayma tehlikesi önlenir trafik güvenliği sağlanır.
Birleşik atık su sistemlerinde yağmur suyunun atık su ile kirletilmesi önlenir.
Doğrudan yer altı suları beslenir.
Yağan kar yüzeyde birikmek yerine tabana akar.
Akarsuları, havzaları ve ekosistemi korur.
Sulak alanların kuraklıktan etkilenmesini minimize eder.
Şehirlerde ağaç köklerine ve peyzaja doğal yollu su kanalları açılmış olur su kaynaklarımız verimli kullanılırken ağaç ve çalıların daha sağlıklı büyümesi sağlanır.
Buzlanmanın önlenmesi ile tuz kullanımı yüksek oranda azaltılır ve klorür kirliliği azaltılır.
Yağmur suyunun ağaç köklerine ulaşması, oksijen transferi, toprağın havalanması ve nefes alması sağlanır.
Yüzey kaynaklı toplam azot, toplam fosfor, toplam askıda katı madde, toplam hidrokarbon, motor yağı biyobozunur/ biyobozunur olmayan yağlar gibi bir çok kirleticileri %65-95 oranında filtre eder, absorbe eder, adsorplar, kimyasal olarak bağlar veya biyobozunur.
Ayrıca geçirimli betonun birleşen malzemesi olarak geri dönüştürülmüş veya geri kazanılmış agrega, geri dönüştürülmüş su kullanılması, enerji santrallerinden, çelik fabrikalarından ve diğer üretim tesislerinden gelen atık ürünlerin beton veya çimento üretiminde mineral katkı olarak kullanılması kaynak verimliliğini artıracaktır.
Su geçirimli beton ve asfaltlar Maliyetinin geleneksel betona göre daha yüksek olması başta olmak üzere, bakım ve onarım uygulamalarında kısıtlılıklar bulunmasına rağmen şehirleri doğayla uyumlu hale getirebilmek için etkili bir çözüm olduğu bilinmektedir. Türkiye’de yaygın olarak kullanılmayan su geçirimli asfalt ve betonlar pek çok Avrupa ülkesinde kullanılmaktadır.
Yazar: Berna UÇAR - Çevre Mühendisi
Bizleri desteklemek ve tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip ediniz...