rielli kasim banner 1

solarex 400x85

solar storage banner

nextgen banner

Canlılığın Vazgeçilmez Doğal Kaynağı; SU

makale su
Yaşamın vazgeçilmez bir unsuru olan su, başka bir maddenin yerini dolduramayacağı, sınırlı bir doğal kaynaktır.

Dünya su kaynakları göz önüne getirildiğinde görülen maviliklerin sadece %2,5’i tatlı sudur. Bu suyun %70’i buzullar içinde saklıdır. Yani bu oranı daha anlaşılabilir bir şekilde ifade etmek gerekirse yerküre üzerindeki suyun tamamının 5 litrelik bir şişeye konduğunu varsaydığımızda, biz insanların erişebileceği tatlı su miktarı, yalnızca 1 yemek kaşığına denk gelmektedir. Başka bir deyişle, erişilebilir tatlı su miktarı, dünyanın toplam su varlığının %1’inden bile azdır.

Su yaşamsal önem taşıyan, canlılar için vazgeçilmez bir unsurdur. Dünya yüzeyinin sadece %1’ini kaplamalarına rağmen, tatlı su ekosistemleri bilinen tüm hayvan türlerinin %10’una yaşam alanı sağlar. Yeterli miktarda ve iyi kalitede suyun varlığı, tatlı su ekosistemlerinin olduğu kadar, gıda güvencesinin ve sürdürülebilir kalkınmanın, dolayısıyla insanlığın geleceğinin de temel koşuludur. Bu yaşamsal madde üzerindeki risk her geçen gün artmaktadır. Dünya nüfusunun neredeyse beşte biri yani yaklaşık 1,2 milyar insan su sıkıntısı çeken yerlerde yaşarken, bu oranın 2025 yılında üçte iki seviyesine çıkması beklenmektedir. Öte yandan, 1,6 milyar insan uygun altyapı ve bunun için gerekli maddi kaynak yetersizliği yüzünden su sıkıntısı çekmektedir. Önümüzdeki 40 yıl içerisinde, dünya nüfusuna 2,5 milyar insanın daha eklenmesi beklenmektedir. Artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için suya olan talep de büyüyecektir. Ancak suya yönelik talep artışı, nüfus artışından daha hızlıdır. Örneğin, son yüzyıl içinde dünya nüfusu üç kat artarken, su kaynaklarına olan talep yedi kat artmıştır. Dünyadaki toplam su tüketimi 1940 yılında 1.000 milyar 3 iken bu miktar 1960’da iki katına çıkmış; 1990 yılında ise 4.130 milyar 3 olmuştur.

 

Su Nasıl Tükenir?

Dünya üzerinde var olan su miktarı sabittir, değişmez. Kıt olan tatlı su kaynakları üzerindeki çeşitli etkenler suya erişim ve su kalitesiyle ilgili bazı sıkıntıların yaşanmasına yol açmaktadır. Bunlar;

su 1Tarım; Tatlı su kaynaklarının yaklaşık %70’i tarımda kullanılmaktadır. Artan nüfusun yanı sıra gelir ve tüketim düzeyinin yükselmesi ve gıda ürünlerine yönelik taleplerin artması da su kaynakları üzerinde ilave baskı yaratmaktadır. Uzmanlara göre bu talep artışını karşılayabilmek için, tarımsal sulamada kullanılan su miktarının 2050 yılına kadar iki katına çıkması gerekebilir.

 

 

su 2Küresel iklim değişikliği; Hidrolojik sistemi, yani buharlaşma ve yağış yoluyla suyun döngüsünü etkileyerek kimi yerlerde taşkın ve sellere, kimi yerlerde ise kuraklığa yol açmaktadır. Bu durum, zaman ve mekân açısından suya erişimde sıkıntılar yaratmaktadır.

 

 

 

 

su 3Nüfus artışı; Şehirleşme ve sanayileşmeye bağlı olarak su kirliliğinin artması ve temiz su kaynaklarının giderek azalması önemli sorunlardır. Kısıtlı olan tatlı su kaynaklarının endüstriyel, evsel ve tarımsal atıklarla kirletilmesi tatlı su kaynakları üzerindeki baskının daha da artmasına neden olmaktadır.

 

 

 

su 4Suyu Sürdürülebilir Kılmak Mümkün müdür?

Suyu sürdürülebilir kılmak mümkün müdür? Sorusuna yanıt ararken bir litre atık suyun temizlenebilmesi için sekiz litre temiz suyun kullanılması gerektiğini bilmek çok önemli bir adımdır. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin altıncısı; herkes için erişilebilir su ve atıksu hizmetlerini ve sürdürülebilir su yönetimini güvence altına almaktır. Temiz su ve sanitasyon hedefinin içeriği 2030 yılına kadar su kıtlığına çözüm getirmek ve su kıtlığı çeken insan sayısını önemli ölçüde azaltmak üzere, su kullanım verimliliğini tüm sektörlerde büyük ölçüde artırmak ve sürdürülebilir tatlı su çıkarma ve tedarikini temin etmektir.

Atık suların yeniden doğaya ve ekonomiye kazandırılması oldukça maliyetli bir işlemdir ve her geçen gün su kıtlığı riski artmaktadır. Suyu sürdürülebilir kılmak için aşağıdaki maddeleri uygulamak insanlık açısından yarar sağlayacaktır.

Havza yönetimi; Suyu havza bazında yöneterek, ekonomik verimi arttırmak, sosyal eşitliği sağlamak ve çevresel sürdürülebilirliği temin etmek mümkün olmaktadır.

Ekonomik Verim; Su kayıp ve kaçaklarının önlenmesi, tarımda modern sulamaya geçilmesi, sanayide su tasarrufu sağlayan yeni teknolojilerin kullanılması, evsel su kullanımında halkın bilgilendirilmesi vb. faaliyetlerle mümkündür.

Sosyal Eşitlik; Suyun sosyal eşitlik gözetilerek tahsis edilmesi gerekmektedir. Kirleten öder prensibinin suyu kullanan tüm sektörlerde uygulanması; kırsal, kentsel ve endüstriyel bölgelerde su kullanımında fırsat eşitliği sağlanması gerekmektedir.

Çevresel Sürdürülebilirlik; Ekonomik faaliyetler sonucu suyun miktar, kalite ve ekolojik açılardan iyileşmesini sağlamak ve kötüleşmesini önlemek, suyun sürdürülebilir kullanımını sağlamakla mümkündür.

Su Bilinci

İnsanların su tüketim alışkanlıklarını değiştirmeye ve var olan suyu tasarruflu bir şekilde kullanmalarını sağlamaya yönelik olarak çeşitli çözüm önerileri getirilse de, bunlar arasında en etkili olanı toplumun su tüketimi konusunda eğitilerek toplumda su tüketimi bilincinin oluşturulmasıdır. Bunun sağlanması ise etkili bir su eğitimi ile mümkündür. Su eğitimiyle, her yaştan insanın suya duyarlı olması ve onu dikkatli kullanmayı alışkanlık haline getirmesi amaçlanmaktadır. Su eğitimin en etkili verileceği yer örgün eğitim kurumları olan okullardır. Su eğitimiyle, küçük yaşlardan itibaren öğrencilere kazandırılacak olan su bilinci, yarının geleceği olan öğrencilerde kalıcı davranışlara dönüşerek suyu tanıyan, suyu etkin şekilde kullanan ve koruyan bireyler olarak yetişmelerini sağlayacaktır.

su 5

Unutulmamalıdır ki Suya olan ihtiyaç her geçen gün daha da büyüyecek ve bugün petrol için ülke işgal edenler, yarın su için savaşacaklar. Su savaşlarının yaşanmaması için “insanım” diyen herkesin su bilincine sahip olması gerekir. Bu aynı zamanda gelecek kuşaklara karşı en büyük sorumluluğumuzdur.

 

 

Yazar: Ecem GÜNEY

 

Tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip edin...
sosyal medya facebooksosyal medya instagramsosyal medya linkedin


sosyal medya twitter
sosyal medya telegramsosyal yousosyal meyda bip

Pin It

Destekleyenler

Welcome in the demo