Doç. Dr. Olgaç Güven, Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nde yaptığı açıklamalarla denizlerdeki plastik kirliliğinin boyutlarını gözler önüne serdi.
Plastik atıkların sadece çevreyi değil, sosyoekonomik dengeleri de tehdit ettiğini belirten Güven, "Plastikler asla yok olmuyor, sadece parçalanarak mikroplastiklere dönüşüyor. Önlem alınmazsa bu kirlilik besin zincirine kadar ulaşacak" uyarısında bulundu.
Plastik Kirliliği Nereden Geliyor?
Plastik atıkların büyük çoğunluğu karasal faaliyetlerden kaynaklanıyor. Yağmur suları, akarsular ve kanalizasyon sistemleriyle taşınan bu atıklar, sonunda denizlere ulaşıyor. Doç. Dr. Güven, "Deniz çöplerinin %80’i plastiklerden oluşuyor. Cam, metal ve ahşap gibi atıklar da var ancak en büyük tehdit plastik" diyerek durumun ciddiyetini vurguladı.
Deniz Canlıları ve Ekonomi Tehlikede
Plastik kirliliği, deniz ekosistemini doğrudan etkiliyor. Kaplumbağalar ve deniz memelileri plastikleri yiyecek sanarak tüketiyor, bu da sindirim sistemlerinde tıkanmalara ve ölümlere yol açıyor. Ayrıca, yüzeyde biriken atıklar balıkçı teknelerine zarar vererek ekonomik kayıplara neden oluyor. "Avrupa denizlerinde her yıl milyonlarca avroluk zarar oluşuyor" ifadelerini kullanan Güven, sorunun boyutlarını ortaya koydu.
Mikroplastikler Besin Zincirine Karışıyor
Zamanla parçalanan plastikler, mikroplastik adı verilen gözle görülmeyen parçacıklara dönüşüyor. Bu parçacıklar kozmetik ve tekstil sektörlerinde bilinçli olarak da kullanılıyor. Peeling ürünleri, diş macunları ve sentetik kumaşlar, arıtma tesislerinden geçerek denizlere karışabiliyor. Doç. Dr. Güven, "Mikroplastikler fitoplanktonlardan başlayarak besin zincirine giriyor ve en sonunda insan sağlığını tehdit ediyor" dedi.
Türkiye’nin Denizleri Ne Durumda?
Türkiye’nin dört denizinde kirlilik seviyeleri farklılık gösteriyor. Marmara Denizi, sanayi ve nüfus yoğunluğu nedeniyle en riskli bölgelerden biri. Karadeniz ise Avrupa’dan gelen nehirlerle taşınan plastik atıklarla mücadele ediyor. Akdeniz ve Ege’de kirlilik daha hızlı seyrelse de, özellikle Seyhan ve Ceyhan nehirleri aracılığıyla taşınan atıklar doğu Akdeniz kıyılarını tehdit ediyor.
Çözüm: Bilinçli Tüketim ve Toplumsal Hareket
Avrupa’da tek kullanımlık plastiklerin yasaklanmaya başladığını hatırlatan Doç. Dr. Güven, "Plastik pipet, tabak ve kulak çubukları gibi ürünler doğada yüzyıllarca kalıyor. Yaşam tarzımızı değiştirerek atık üretimini azaltmalıyız" çağrısında bulundu.
Peki ne yapabiliriz?
✔ Plastik kullanımını azaltmak,
✔ Geri dönüşüme destek olmak,
✔ Sahillerde temizlik çalışmalarına katılmak,
✔ Sivil toplum kuruluşlarını desteklemek.
Doç. Dr. Güven’in son uyarısı ise oldukça çarpıcı:
"Harekete geçmezsek denizler yaşanmaz hale gelecek. Gelecek nesillere temiz bir dünya bırakmak için şimdi harekete geçmeliyiz!"
Yorum yapabilmek için üye olmanız gerekmektedir.