Zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlı etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla kullanılan ve bu mücadele ile tarımda verimliliği arttıran maddelere, karışımlara, yöntemleri pestisit deniyor.
Her ne kadar ismi bize yabancı gelse de hayatımızda çokça karşılaştığımız, modern tarımın kaçınılmaz bileşenleri olan pestisitler yani tarım ilaçları; sebze ve meyveleri zarar görmeden yetişmesini sağlıyor. Böcekler, mantarlar, yabancı otlar, solucanlar için de kullanılıyor. Hatta pestisitler dezenfektan ve biyolojik ajan olarak da karşımıza çıkabiliyorlar.
Pestisitlerin gıda maddeleri üzerinde veya içinde kalan ilaçlara pestisit kalıntısı diyoruz. Gıda maddesinin bir kilogramında bulunan 1 mg pestisitide ppm olarak ifade ediyoruz. Bu ifade Pestisitlerin ürünlerde insan sağlığına zarar vermeyecek kalıntı miktarlarının belirlenmesinde oldukça önem arz ediyor. Böylece pestisitlerin kullanımını insana ve çevreye en az riskli olacak şekilde düzenleyebiliyoruz. Kalıntı miktarlarının belirlenmesi için de, ilacın toksikolojik özelliğinin ve bu ilacın kullanıldığı gıda maddesinin tüketim miktarının bilinmesi gerekiyor. Bu bilgilerle ise “ İlaç kalıntısının gıda maddeleri üzerinde bulunmasına müsaade edilen miktarı” olarak ifade edilen tolerans yani maksimum kalıntı limiti belirleniyor. Her ülkenin beslenme alışkanlıklara farklı olduğu için ürünlere koyulan tolerans değerleri de farklılık gösterebiliyor. Tolerans değeri düşük seviyedeki ilaç kalıntısı barındıran ürünler tehlikesizce korkmadan yenilebiliyor. Toleransların belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalarda her ilaç piyasaya verilmeden önce toksikolojik ve farmakolojik denemelere tabi tutuluyor. Denemeler yapılıp kriterler belirlendikten sonra insanların beslenme alışkanlıkları da Dikkate alınarak tolerans değerleri tespit ediliyor. Ve sonuç olarak yaşam kalitemizi arttırmak için bir adım daha atmış oluyoruz. Peki Üretici ve tüketicimiz ne kadar bilinçli? Bu konudaki bilinçsizliğimiz hangi kötü sonuçları ortaya çıkarıyor?
Üreticilerimizin ilaçları bilinçsiz ve hatalı kullanmaları sonucunda ürünlerde kalıntı problemini ortaya çıkarıyor. Bu kalıntı problemi bir yandan insan sağlığını, çevreyi etkilerken diğer yandan da dış satımı etkileyerek ekonomimize de gölge oluyor. Bu nedenle kalıntı sorunu yalnızca bir ülkeyi ilgilendirmeyip ticari ilişkileri olan ülkeler arasında da önemli bir konu haline geliyor. Özellikle gelişmiş ülkeler pestisit kalıntı sorunları üzerinde titizlikle duruyorlar. Ayrıca bu ülkelerde pestisit sorunu yasal düzenlemelere de sahip. Bu sebeple de belli standartlara uymayan ürünler alıcı bulamıyor. Ne iç satımda ne de dışsatım da alıcısını bulamayan ilaçlı ürünlerimiz ya denizlere dökülüyor ya da tarlalarda çürümeye terk ediliyor. Bilinçsizliğimizin bedelini denizlerimiz kirlenerek, toprağımız verimliliğini kaybederek ödüyor. Olan yine doğaya oluyor. Binbir emekle ektiğimiz , Suladığımız, büyüdüğümüz ürünlerimizi kendi ellerimizle çöpe atıyoruz. Aslına bakarsanız kendi alınterimize ve emeğimize bile saygı duymuyoruz. Bu gidişata bir dur demeli, bilinçlenmeli , eğitim almalı, okumalı ve öğrenmeliyiz.
Pestisitlerin güvenle kullanılabilmesi için tavsiye edilen kullanım miktarına ve son ilaçlama ile hasat arasındaki süreyi göz önüne alarak amaca uygun pestisit seçimi yapmalıyız.
Yazar: Güler DUMAN TURAY - SustainabiliThink Club- Sürdürülebilir Düşünce Topluluğu
Bizleri desteklemek ve tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip ediniz...
